Песняры

У адрозненне ад іншых удзельнікаў праекту SP Kava i Angst не працавалі з матэрыялам «Песняроў», а вырашылі напісаць свой твор. Трэк «Думалі» быў запланаваны як ліст ад прадстаўнікоў сённяшняга пакалення — і Уладзіміру Мулявіну, і Янку Купалу. SP Kava i Angst тлумачаць, што за рытмічную аснову трэку ўзятае зашыфраванае ў купалаўскім вершы слова «думалі», што ўтвараецца на стыку словаў у радку «Я буДУ МАЛІцца і сэрцам і думамі». Менавіта ў гэтым быў пабачаны ключ да пэўнай спробы дыягназу пакалення: вялікая колькасць магчымасцяў і спосабаў існавання і, вядома, у якасці ключа — малітва за будучыню Беларусі.

Песню «Алеся» напісаў кампазітар Ігар Лучанок на просьбу аўтара гэтага бездакорнага вершу — Аркадзя Куляшова. Яны сябравалі між сабой, і Куляшоў звярнуўся з просьбаю — «напісаць шлягер». Звычайна гурта Akute не бярэцца за каверы, але песня «Алеся» цалкам падышла ім па духу, эмацыйна і ў музычным плане.

Песня «Чырвоная ружа» — адна з візітовак «Песняроў» 90-х. У версіі DeTroit яна загучала ў джаз-апрацоўцы. Такім чынам убачылі яе музыкі, нягледзячы на сваю «прыракаванасць ды кураж».

«Ты мне вясною прысьнілася» увайшла ў рэпертуар «Песняроў» яшчэ ў той час, калі яны зваліся «Лявонамі». Якраз гэтую песню вырашыў пераасэнсаваць для праекту «Re:Песняры» гурт BosaeSonca.

Песня «А хто там ідзе» у выкананні «Песняроў» лічыцца рарытэтнай. Яна афіцыйна не выдавалася і была запісаная для мастацкага фільму «Раскіданае гняздо» рэжысёра Барыса Луцэнкі, які пабачыў свет у 1982 годзе на 100-годдзе паэта. Арыгінальную музыку да гэтай песні напісаў славуты кампазітар Сяргей Картэс, на той час галоўны музычны рэдактар кінастудыі «Беларусьфільм». У  інтэрпрэтацыі гурта Dzieciuki з дудой і акардэонам яна набыла маршавую афарбоўку.

Песня «Скрыпяць мае лапці» увайшла ў тую самую першую кружэлку-гігант ансамбля «Песняры», выдадзеную ў 1971 годзе пасля фурору ансамбля ва ўсесаюзным конкурсе артыстаў эстрады. У арыгінальнай кампазіцыі Мулявіна, дарэчы, Памідораў угледзіў яе падабенства да гіта The Who «Magic Bus». Музыка наогул лічыць, што кіраўнік «Песняроў» займаўся асветніцкай дзейнасцю, як і шмат хто з савецкіх музыкаў, пераносячы самыя свежыя музычныя плыні на ідэалагазіваную савецкую глебу.

«Жураўлі на Палесьсе ляцяць» — адна з песень-візітовак «Песняроў». У сваёй версіі Relikt зрабілі кампазіцыю больш лаканічнай, давялі яе настрой бліжэй да свайго фірмовага стылю. Таксама крыху змянілі вакальную партыю і вывелі на пярэдні план яскравую асноўную мелодыю песні.

«Вераніка» — адна з самых вядомых песень у рэпертуары «Песняроў». Яе напісаў кампазітар Ігар Лучанок на словы Максіма Багдановіча ў 1974 годзе. Сваю версію славутай кампазіцыі Зміцер Вайцюшкевіч прысвячае Вераніцы Кругловай, Вераніцы Эрыксан ды ўсім тым, хто мае гэтае прыгожае імя.

«Палац» абраў гэты твор, бо ў свой час ён быў абсалютна сугучны з агульнасусветнымі фолк-рокавымі тэндэнцыямі і нават апярэджваў у падыходах да аранжыроўкі. Свой варыянт яны зрабілі наўмысна без гітар, каб было непадобна да арыгіналу, але захавалі шыкоўную гармонію і зухаватасць гісторыі. У сувязі з рашэннем асобы, якой належалі правы на творчую спадчыну Мулявіна, песня не была прэзентаваная ў праекце. У сеціве яна з’явілася ў 2017-м.

Рок-опера «Гусьляр» паводле паэмы Янкі Купалы нарадзілася акурат у той час, калі прагрэсіўны рок меў шалёную папулярнасць у свеце. Ігар Лучанок распавёў, што ў аснову рок-оперы пакладзена яго дыпломная праца «Курган» — кантата для хору салістаў і сімфанічнага аркестру. Напісаная яна была ў 1961 годзе, спадар Ігар тады сканчаў кансерваторыю. Праз 16 гадоў да яе звернецца Уладзімір Мулявін. Разам з Лучанком яны напішуць твор, які ўвойдзе ў лік найлепшых прог-рок праграм сусветнай музыкі. Першапачаткова музыкі гурта TonqiXod думалі, што ў іх будзе больш брудны і гаражны саўнд з акустычнымі аздабленнямі, але час і абставіны скарэктавалі задуманае. Нягледзячы на пэўныя кампазіцыйныя перакройкі, яны досыць ашчадна паставіліся да матэрыялу.

«Калядачкі» — твор народны, узяты і апрацаваны «Песнярамі» для «Праграмы каляндарна-абрадавых песень». Пасля яна ўвойдзе ў фільм «20 хвілін з Песнярамі» ды ў live-альбом «Зачараваная мая» і стане адным з галоўных гітоў ансамблю Мулявіна ў пачатку 80-х. У гурта Akana атрымаўся арыгінальны твор, з аўтарскім рыфам, гармоніяй і мелодыяй, зроблены пад уплывам ад музыкі «Песняроў».

«Пагоня» — адзін з шэдэўраў, створаны «Песнярамі» у 90-х. Уладзімір Мулявін напісаў музыку да класічнага верша Максіма Багдановіча. Тады якраз вяліся размовы пра тое, каб «Пагоня» стала новым гімнам Беларусі. Менавіта гэты спеў выканаў мужчынскі хор «Унія» для праекту «Re:Песняры». На вялікі жаль, паразумецца з асобамі, якім належаць правы на творчую спадчыну Уладзіміра Мулявіна, не выйшла, таму песня была прэзентаваная пазней, ужо па-за праектам.

Песня «Малітва» — сапраўды культавы твор у рэпертуары «Песняроў». Гурт Naka мусіў прадставіць яе ў праекце Re:Песняры, але супраць іхняй трактоўкі выступіў адзін з аўтараў кампазіцыі Алег Моўчан. Справа скончылася ў Вярхоўным судзе. Нягледзячы на прысуд, Наста Шпакоўская вырашыла скончыць задуманае — напісала сваю музыку на словы Янкі Купалы, запісала песню, зняла на яе кліп і ў гонар гэтай кампазіцыі назвала першы беларускамоўны альбом каманды.

Эксперыментальная версія песні «Александрына» не ўвайшла ў афіцыйны рэліз з-за забароны уладальнікаў правоў на творчую спадчыну Мулявіна. Сяргей Пукст кажа, што выбраў «Александрыну», бо гэта вельмі загадкавая песня. Рамантычная, вельмі светлая мелодыя надае неадназначнаму тэксту характар напаміну пра каханне.

З-за непаразумення з асобамі, якім належалі правы на творчую спадчыну Мулявіна, у афіцыйны рэліз увайшлі толькі 9 кампазіцый. Запланаваны адпачатку выхад дыска з песнямі праекта не адбыўся.

Песні, якія абралі для сябе Сяргей Пукст, гурт «Палац» і хор «Унія» забараніла выкарыстоўваць Святлана Пенкіна, жонка Мулявіна. Гурту Naka, які абраў для выканання «Малітву» на словы Янкі Купалы, катэгарычна забараніў выкарыстоўваць твор аўтар арыгінальнай музыкі да гэтай кампазіцыі Алег Моўчан. Тым не менш, гурт Насты Шпакоўскай паўдзельнічаў у канцэртнай прэзентацыі праекту.

За парушэнне аўтарскіх правоў Моўчан падаў у суд на лідарку гурта Naka. Па яго меркаванню, аранжыроўка абсалютна не адпавядала мастацкай задуме твора, а таксама — Молчан не пачуў у ёй сябе. Ад кампенсацыі ў тагачасных 2,5 млн.рублёў (чысты прыбытак ад канцэрта) аўтар адмовіўся. Кампазітар патрабаваў ад Шпакоўскай выплаціць яму 18 мільёнаў рублёў, а таксама судовыя выдаткі. Суд ацаніў шкоду ў 9 млн. Дадаткова — 5 млн. за выдаткі на адваката.

Некалькі беларускіх мызыкаў у падтрымку гурта Naka запісалі свае каверы на песню «Малітва». Такі флэшмоб ініцыяваў паэт і мастак Адам Глобус. Сваю версію запісалі спявачка Pauline і Сяргей Балахонаў. Піт Паўлаў і гурт Drum Ecstasy выканалі песню на канцэрце, а паэт і музыка Байсан зняўся разам з Настай Шпакоўскай ў ню-фотасэсіі ў падтрымку свабоды творчага самавыяўлення.

Канцэртная прэзентацыя праекта прайшла 12 верасня 2014 у клубе Re:Public. У ёй узялі ўдзел гурты Tonqixod, Naka, Pomidor/off, Akute, Сяргей Пукст, Зміцер Вайцюшкевіч, а таксама БДА «Песняры». Вядучым канцэрта стаў Алег Хаменка.

Праект Re:Песняры атрымаў дыплом другой ступені ў намінацыі «Грамадскія праекты» на шостым фэстывалі беларускамоўнай рэкламы і камунікацыі AD.NAK!